The Wonderful Story of 'Capturing the Tortoise'.... 📷🐢🐢🐢

This is a Photograph of an Indian Star Tortoise which had been captured by me. The Indian Star Tortoise is a  spicy of the Tortoise who can be found in dry areas in the World such as India, Sri Lanka & Pakistan. Also, They live in Scrub forests.

I am a Sri Lankan & I captured this Photograph at my home garden. It was a most beautiful & unforgettable movement in my Photography life. One day this Tortoise came in to my garden. I think that She finding something to eat around the our state. Many days, I had sew that someone has eat leaves of my flower plants 🌱 & grasses which were in the garden. 

I think that this Tortoise lives in the jungle near my home. One day I saw this animal in our state & She was walking towards the dockyard. It was a rainy 🌧 day. I took my camera & also umbrella.☔️ Just down in to the dockyard also, I slowly chased her. 

It was a more funny movement. when I approached her, She crawled in to the Shell. She was very scared & frightened. It can't run loud. I know that but I wanted to capture her. But she don't know about my feelings. She feared me a lot as I was an enemy. But I never been an enemy & never kill or trouble her.

In time, I feel that she become accustomed me. She threw her face out from the shell & looked at me helplessly & again go in to the shell. Actually, she is an innocent animal. 

I have a Nikon D5300 camera with kit lens. So, It is difficult to capture wild animals. That is why many times, animals see me as a nuisance. But actually I love them. ❤️

It was difficult to focus this animal because that day was a rainy day 🌧 &  My device isn't a suitable one for capture wild animals. 

I got many shots & I selected this photograph as a best shot from those captured photographs.

Actually, It was a wonderful movement & that day become a unforgettable day because of this Tortoise. I love her lot & also I am a nature lover. I never destroy the nature & wildlife. I am full committed to conserving the nature. 

Finally, as a Photographer, I tell that, Just as we are been happy with Nature, We should also save the Nature & Animals.

__Scientific Details__

Scientific Name : Geochelone Elegans

Kingdom             : Animalia

Order                   : Turtles

Family.                 : Testudinidae

phylum.               : Chordata

Class.                  : Reptilia

Genus.                : Geochelone

Species.             : G. elegans   

Thanking You...🙏

Author : Sandalee Geethma

රුවන්මැලි මහා සෑය....

රුවන්මැලි මහා සෑය...

උතුරු මැද පළාතෙහි අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කයේ මහමෙවුනා උයනේ පිහිටා ඇති රුවන්මැලි මහා සෑය සොළොස්මස්ථාන සහ අටමස්ථාන වලින් එකක් වූ ශාරීරික චෛත්‍යයකි. එය දෙස් විදෙස් ජනතාවගේ හෘදයාංග පුද පූජාවන්ගෙන් පිදුම් ලබන අපූර්ව නිර්මාණයකි. සුදෝ සුදු වතින් මහමෙවුනාව පුරා සඳහම් රැස් විහිඳුවමින් වැජඹෙන රුවන්මැලි සෑ රඳුන් ලංකාවේ විශාලතම දාගැබයි. රුවන්මැලි සෑ රඳුන් ඉඳිකිරීම ලක්දිව වංශකතාවෙහි වැදගත් සංධිස්ථානයකි.

කාවන්තිස්ස රජුගේ සහ විහාර මහා දේවියගේ වැඩිමහල් පුත්‍රයා ද දේවානම් පියතිස්ස රජුගේ මුණුපුරා ද වූ ක්‍රි. පූ. 161- ක්‍රි. පූ. 137 (වසර 24ක්) මෙරට රජකම්කළ අසහාය ධාර්මිෂ්ට රජ කෙනෙකු වූ වීර දුටුගැමුණු රජතුමා විසින් ඉඳිජරවන ලද රුවන්මැලි සෑ රඳුන්ගේ ගර්භයෙහි සෝණුත්තර නම් මහ රහත් සාමණේරයන් වහන්සේ විසින් නාග භවනෙන් වඩමවා ගෙන එන ලද්දැයි කියැවෙන ද්‍රෝණයක් ( නැලි 16ක් / ලාස් 64ක්) සර්වඟද ධාතූන් වහන්සේලා නිදන් කොට ඇත.

මෙම මහා ස්ථූපය දිය බුබුලක (බුබ්බුලාකාර) හැඩයෙන් නිම කරවා ඇති අතර නිර්මාණකරු විසින් සම්පූර්ණයෙන්ම කළු ගලෙන් නිමවා දුටුගැමුණු රජු වෙත පිළිගන්වන ලද එහි ආකෘතිය රුවන්මැලි සෑ රඳුන්ගේ සලපතල මළුවෙහි දකුණු පස වාහල්කඩ අසලට වන්නට ඇති අයුරු අදටත් දැක ගත හැකි ය.

අඩි 300ක පමණ වටප්‍රමාණයකින් ද අඩි 900ක පමණ රුවන්මැලි මහා සෑය අද වන විට වටප්‍රමාණය අඩි 338ක් ද උස අඩි 948ක් ද පමණ වේ. රන් ආලේපිත කොත සහ චූඩාමාණික්‍ය උස අඩි 25 කි. ගල් පුවරු යොදා නිමවා ඇති සම සතරැස් සලපතල මළුවෙහි එක් අන්තයක දිග අඩි 480ක් වේ. එය අක්කර 5ක පමණ හතරැස් මළුවකි.

රුවන්මැලි මහා සෑය "ස්වර්ණමාලී මහා සෑය", "හේමමාලී මහා සෑය", "රත්නමාලී මහා සෑය", "මහා ථූපය" ආදී නම් වලින් ද හඳුන්වන අතර ද්‍රෝණයක් ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත් කර ඇති හෙයින් "අසදෘස මහා ථූපය" ලෙස ද හඳුන්වයි. ස්වර්ණමාලී නම් දෙවඟන වැඩවිසූ රන් තෙළඹු වෘක්ෂය ඉවත්කර එම ස්ථානයෙහි මහා සෑය ඉඳිකර ඇති හෙයින් "ස්වර්ණමාලී මහා චෛත්‍යය" ලෙස හඳුන්වන බව ප්‍රකට ජනප්‍රවාදයකි.

මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ ලංකාවට වැඩි අවස්ථාවේ දී දෙවන පෑතිස් රජතුමා හට ඔහුගේ මුණුපුරෙකු ලෙස මතු උපදින දුට්ඨගාමිණී අභය නමින් ලක්දිව මතු රජවන තෙමේ සර්වඟද ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත් කර එකසිය විසි රියනක් උස් වූ ස්වර්ණමාලී නම් මහා ස්ථූපය කරවන බවට අනාවැකි පලකළ සේක. එසේම හෙතෙම තව්තුසාවෙහි "සුධර්මා" නම් දිව්‍ය සභාව පරදවා ලෝවාමහාපාය නම් නව මහල් ප්‍රාසාදය ද කරවන බව ද වදාළේ ය. දේවානම් පියතිස්ස රජු විසින් එම ස්ථානයෙහි මිහිඳු සමිඳු වදාළ අනාවැකි සටහන් කොට ස්ථම්භයක් සෑදවූවේ ය.

"මාගේ මේ ව්‍යායාමය රජ සැප පිණිස නොව ගෞතම බුදු සසුනෙහි චිරස්ථිතිය පිණිසයි" සිහ නද දෙමින් ලක්දිව රජ පැමිණි දුටුගැමුණු රජතුමා විසින් සිය සීයා වූ දෙවන පෑතිස් රජු විසින් ස්ථම්භයක සටහන් කොට තිබූ ස්ථානයෙහි මහා සෑය සෑදවීමට සිතුවේ ය.

සෑය සෑදවීම උදෙසා අනුරාධපුරයෙන් යොඳුනක් දුරින් පිහිටි ගම්භීර නම් නදිය අසල ගඩොල් ද, ඊශාන දිගින් යොඳුන් තුනක් දුරින් ආචාරවිටි නම් ගමෙහි රන් බිජු ද, නැගෙනහිරට සත් යොඳුනක් ගිය තන්හි මහවැලි ගඟ අසබඩ තඹවිට නම් ගමෙහි තඹ සහ යකඩ ද, ඊශාන දෙසින් සතර යොඳුනකට එහා සමන් වැව නම් ගමෙහි මාණික්‍යයෝ ද, දකුණු දෙසට අට යොඳුනක් ගිය කළ අම්බට්ඨකෝල ජනපදයෙහි මහා රිඳී කඳක් ද, පස් යොඳුනක් බටහිර දෙසින් දුරුවේල පටුනෙහි මුතු, පබලු ද, පස් යිඳුනක් උතුරු දිගින් පෙලවැට් ගමෙහි මහා මිණි රුවන් සතරක් ද පහල විණි.

[මේ ආකාරයෙන් මෙම මහා ස්ථූපය කරවන්නට සියළු පිරිකර සම්පූර්ණ වූ කල වෙසක් පුන් පොහෝ දිනයෙහි මහාසෑය කරවන්නට සූදානම් වී මුල්වැඩ අරඹන ලද්දේ ය. එහිදී මහා සෑ බිමෙහි  රන්තෙලඹු ගසක් ඉවත් කළ යුතු වූ අතර එකල්හි එහි විමන් තනා සිටි ස්වර්ණමාලී නම් පිනැති දෙව්දුවක් රහතන් වහන්සේලා මුණ ගැසී ඇගේ දිව්‍ය විමානය පිහිටි රන්තෙලඹු ගස ඉවත් නොකරන්නැයි ඉල්ලා සිටියා ය. එවිට රහතන් වහන්සේලා ඒ දෙවඟන හට මහාස්ථූපයේ ආනුභාව ගැන පවසා වෙන විමානයකට යන්නට සුදුසු රුකක් පෙන්වා දුන් සේක. ස්වර්ණමාලී දෙව්දුව රහතුන්ගේ ආයාචනයට සතුටු වී රන්තෙලඹු ගසින් ඉවත්ව වෙන විමානයකට යන්නට කැමැත්ත පළ කොට සිටියා ය. එවිට, දෙව්දුව තමාගේ නාමයෙන් මහා සෑය බඳිනා සේක්වා යැයි රහතන් වහන්සේලාගෙන් ඉල්ලා සිටියා ය. එබිම පිහිටි ශිලාස්ථම්භය ද බැහැර කොට වෙසක් පුන් පොහෝ දින ආරම්භ කරන ලද ස්වර්ණ මාලී මහා ස්ථූපයේ මුල් කටයුතු ඇසළ මස පුන් පොහෝ දින සම්පූර්ණ කළ අවස්ථාවෙහි පියදස්සී නම් මහරහතන් වහන්සේ චතුරාර්ය සත්‍ය ධර්මය දේශනා කළ සේක. ඒ දේශනාව අසා මහාසෑය පිහිටුවන භූමියේ සිට සතලිස් දහසක් ජනයා සෝවාන් මාර්ගඵලයට පත් වූවාහු ය. දහසක් ජනයා සකදාගාමී වූවාහු ය. දහසක් ජනයා අනාගාමී වූවාහු ය. දහසක් ගිහි ජනයා අරහත්වයට පත් වූවාහු ය. දහඅට දහසක් භික්ෂූන් වහන්සේලා ද, දහ හතර දහසක් භික්ෂුණීන් වහන්සේලා ද අරහත් ඵලයට පත් වූවාහු ය.

ස්වර්ණමාලි මහා චෛත්‍ය ධාතු ගර්භය මධ්‍යයෙහි රනින් නිමවූ සුවිසල් බෝධි වෘක්ෂයක් ද,  එම බෝධීන් වහන්සේ ගේ නැගෙනහිරින් රන් බුද්ධ ප‍්‍රතිමාවක් ද, තවත් සිතුවම් ද කරවා ඇත. එමෙන්ම, ගෞතම බුදු සසුන පවත්නා තාක් කල් දැල්වෙන්නා වූ සුවඳ තෙල් පිරි පහන් ද කරවා තිබේ. සඳුන් තවරූ චෛත්‍ය ගර්භය ආලෝකමත් වීමට එළිය දෙන මැණික් වර්ග ද තැන්පත් කොට ඇත.

ශක‍්‍ර දේවේන්ද්‍ර තෙමේ, සෝණුත්තර නම් මහ රහත් සාමණේරයන් වහන්සේ විසින් නාග භවනෙන් වඩමවා ගෙන එන ලද ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත් කිරීමට ස්වර්ණමය කරඬුවක් ද මැණික් පළඟක් ද රැගෙන ආවේ ය. සෝණුත්තර රහතන් වහන්සේ අතින් ධාතු කරඬුව ගෙන විශ්වකර්ම දිව්‍ය පුත‍්‍රයා රන් කරඬුවේ එය බහා මැණික් පළඟෙහි තැබුවේ ය. මහා බ‍්‍රහ්මරාජයා සුදු සේසතක් එයට ඉහළින් දරා සිටියේ ය. සුයාම නම් දිව්‍ය පුත‍්‍රයා මැණික් තල්වැට දරා සිටියේ ය. ශක‍්‍ර දේවේන්ද්‍රයා සුවද පැන් පිරවූ විජයුත්තර නම් ශංඛය දරා සිටියේ ය. මහා බ්‍රහ්මයා වාලවිජිනි ඡත්‍රය දරා සිටියදී දුටුගැමුණු රජු විසින් ලක්ෂ සංඛ්‍යාත සඟ රුවන ද කෝටි සංඛ්‍යාත දෙව්, බඹ, මිනිසුන් මැද ද  තෙවරක් පූජා කරනු ලැබුවේ ය. ඉක්බිති ධාතු කරඬුව ඍද්ධි බලයෙන් විවෘත විය. ධාතූන් වහන්සේලා එළියට වැඩම කළ සේක. දෙතිස් මහා පුරුෂ ලක්ෂණයෙන් සෝභමාන වූ පරම සුන්දර වූ බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ ශී‍්‍ර ශරීරය ජීවමාන ආකාරයෙන් පෙනෙන්නට වූ සේක.]

ධාතු තැන්පත් කිරීමේ මංග්ල්‍ය සතුටු සිතින් නිම කළ දුටුගැමුණු රජ තෙමේ ස්ථූපය සම්පූර්ණයෙන්ම නිම කිරීමට පළමුව දිවියෙන් සමුගෙන තුසිත දෙව් ලොව උපන් බව මහා වංශයෙහි සඳහන් වෙයි.

අපි අදටත් මහත් බුද්ධාලම්භන ප්‍රීතියෙන් යුතුව වැද පුදා ගන්නා දුටුගැමුණු රජු විසින් ඉඳිකළ ස්වර්ණමාලී මහා සෑය තුසිත දෙව් ලොව සළුමිණි සෑයටත් ඉන් එහා අගනිඨා බඹ ලොව සළුමිණි සෑයටත් සමාන්තරව පිහිටා ඇති විශ්වයේ ශ්‍රේෂ්ඨතම ස්ථානයයි.

සයිංසු_යෂ්මින්_සුගතස්ස_ධාතූ

නිම්මාය_රන්_සුජ්ජල_බුද්ධ_රූපං

ස්වර්ණමාලීති_පතීත_නාමං

වන්දා_මහං_ථූපවරං_මහග්ගං

සටහන : 📷 සඳලී ගීත්මා

@සද සෙවණැළි

FB : Sandalee Geethma

🙏🙏🙏

     

කුරුලු ලෝකය ජායාරූපකරණය (01)

මා ලද අත්දැකීම් ඔබ සමඟ....

(අනිවාර්යයෙන්ම කියවලා බලන්න...ඔබට වැදගත් වේවි...)

ජායාරූප ශිල්පීන් විදියට අපි මේ සුන්දර පරිසරයෙහි ඇසින් දකින සොඳුරු තැන් විවිධ අයුරින් අපේ කැමරා කාචයට හසුකර ගන්නවා. වනජීවී ජායාරූපකරණයෙහි යෙදෙන්නන් බොහෝ සෙයින් සතුන් පසු පස හඹා යන්නේ සොඳුරු දර්ශන ඔස්සේ ලොව ඉඳිරියේ ආකර්ෂණීය රූප රාමු නිර්මාණය කිරීමේ අරමුණින්...සත්ව ලෝකය සමඟ බැඳීම ඉතාමත් අසීරු කාර්‍යයක්.එහිදී අපි එම සත්වයන් සහ ඔවුන්ගේ ඉරියවු පිළිබඳ අවබෝධයෙන් සිටිය යුතුමයි. කැමරාවෙන් විවිධ හැඩතල මවන අතරේ ඔවුන්ගේ හැසිරීම් රටා රටා පිළිබඳව නිසි අවදානයක් යොමු කිරීමද වැදගත් වෙයි.

මිනිස් ලෝකයට හුරු පුරුදු අප නුපුරුදු සත්ව ලෝකය සමඟ ක්‍රියා කිරීමේ දී අපි අතින් නොදැනුවත්ව වැරදීම් සිඳු වන්නට පුලුවන්...ජායාරූපකරණයට නවකයෙක් වන මම මා ලද සැබෑ අත්දැකීමක් ඔස්සේ ඔබ වෙත මෙලෙස ලියන්නට සිතුනේ...මේ පිළිබඳව යම් යම් කාරණා මා නොදැන සිටි සේම තවත් නොදන්නා අයෙක් වේනම් ඔවුන්ව දැනුවත් කර ඔවුන් අතින් නොදැනුවත්ව සිඳු වීමට ඉඩ ඇති වැරඳි මඟ හරවා ගැනීමේ අදිටනින්...

මේ දින වල බොහොමයක් කුරුල්ලන් සිය වර්ගයා බෝ කිරීමට නැඹුරු වන කාලයක් කිවුවොත් මම නිවැරඳියි සිතමි. මා නිවසෙහි කල් ගත කරන විට නිවස ආසන්නයේදීම කුරුල්ලන්ගේ කැඳලි බොහෝමයක් මගේ නෙත ගැටුණි. මම ඔවුන් අධ්‍යයනය කළ අතර එක් විශේෂිත කුරුලු ජෝඩුවක් වෙත මගේ අවදානය යොමු විය. මම ඔවුන් අධ්‍යයනය කරමින් එම කිරිල්ලියගේ ජායාරූප ගැනීමට පෙළඹුණෙමි. ඉතින් මම උගේ කැඳැල්ල සමඟ කිරිල්ලියගේ ජායාරූපයක් පැටවුන් හසු නොවන ආකාරයට මගේ කැමරා කාචයට කඳිම ලෙස හසුකර ගැනීමට සමත් වුණා. නමුත්, මම එය සමාජ ජාලා හරහා පල කිරීමේදී තමයි මා අතින් යම් වරදක් සිඳු වූවාදෝ කියා වැටහී ගියේ. 😢 මාව දැනුවත් කළ  ප්‍රවීන ජායාරූප ශිල්පීන්ට මාගේ ප්‍රණාමය ද මෙම ලිපිය ඔස්සේ පළ කිරීමට කැමතියි.

ඉතින් මම ජයාරූපකණයේ නවකයන්ට කියා සිටින්නේ ජායාරූපකරණ ක්‍රියාවලිය අපි තවත් ජීවිතයකට හානියක් නොවන අයුරින් භාවනාවක් සේ ඉටු කළ යුතු බවයි...තවත් දෙයක්...කුරුල්ලන් ජායාරූපකරණයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ මෙන්ම ජාත්‍යන්තරව ද පිළිගත් නීති රීති ගොණුවක් ඇත. අපි එම නීති රීති වලට අනුගතව ක්‍රියා කළ යුතුමයි. නැති වෙන්නට ඉඩ ඇති තවත් දහස් ගණනක් කුරුල්ලන්ගේ ජීවිත බේරා ගැනීමේ අදිටනින් මෙම ලිපිය ලියමි.

කුරුල්ලන් කියන්නේ දැඩි විමසිල්ලෙන් ජීවිකාව ගෙන යන සත්ව කොට්ඨාශයක්. ඔවුන්ට ආසන්න පරිසරයෙහි සිඳුවන පුංචි වෙනසක් හෝ ඉතා ඉක්මණින්ම දැනෙයි. ඔවුන් එම වෙනස්කම් හමුවේ ඉතාමත්ම ඉක්මණින් වෙනස් වෙයි. කුරුල්ලන් කියන්නෙ ගතික පරිසරයට ඉතාම සංවේදී සත්ව කොට්ඨාශයක්. එමනිසා, අපි ඔවුනට හානියක් නොවන අයුරින් ඉතාමත් විමසිල්ලෙන් කටයුතු කළ යුතුමයි. එසේ නොවුණහොත් කුරුලු සම්පත විනාශ මුඛයට ඇද වැටෙණු නොඅනුමානයි.

වැඩිහිටි කුරුල්ලන්, කුරුලු ජෝඩු හසුකරගැනීමේ දී මම දැනුවත් තරමින් ඔවුනට හානියක් සිඳු නොවෙයි. නමුත්, කිසිඳු කුරුල්ලෙකු හසු කරගැනීමේ දී ෆ්ලෑෂර් ( FLASHER) භාවිතය වරඳකි. එමඟින් ඔවුන්ගේ ඇස් වලට හානි සිඳු විය හැකියි. නමුත් අපි කුරුලු කූඩු ආසන්නය්ට යාම වරඳකි. මන්ඳ, මේ විශ්වයෙහි මිනිසා සේම තවත් කියා නිමකළ නොහැකි තරමින් සත්වයෝ නිඳැල්ලේ වෙසෙති. ඉතින් අපි කුරුලු කූඩුව ආසන්නයට යාමේදී එම අනෙකුත් මාංශ භක්ෂක සහ සර්ව භක්ෂක හානිකර සත්වයන් අපිව අනුගමනය කරමින් කැඳැල්ල වෙත පැමිණීමේ අවකාශය වැඩියි. එවිට සර්පයන්, උකුස්සන්, කපුටන්, පූසන් සහ වෙනත් අපිව අනුකරණය කරන සත්වයන්ගෙන් විශාල හානියක් කුරුල්ලන්ට සිඳු විය හැකිය. ඔවුන් විසින් කුරුලු පැටවුන් සහ බිත්තර ආහාරයට ගන්න පුලුවනි. එපමණක් නොව වැඩිහිටි කුරුල්ලන්ද විනාශ විය හැකියි. මඳක් සිතන්න අපි නොදැනුවත්වම අපගේ ක්‍රියා කලාපය නිසාවෙන් අහිංසක ජීවිතයක් නිකරුණේ විනාශ වීමට ඉඩකඩ හැසියෙනවා නේද....?🤔😌

කවදාවත්ම කුරුලු කූඩුවක ස්වභාවිකත්වයට හානියක් කරන්න හොඳ නැහැ. ජායාරූප ගැනීම සඳහා කූඩුව ඇල්ලීම, කූඩුව අවට අතු, ඉති, කොළ කඩා දැමීම, කූඩුව එහා මෙහා කිරීම සම්පූර්ණයෙන්ම වරඳකි. කුරුලු පැටවුන් සහ බිත්තර අත පත ගෑමද දරුණු වරඳකි. මන්ඳ, එවිට කිරිල්ලිය කැඳැල්ල අතහැර යාමේ ඉටකඩ බහුලය. එසේ සිඳු වුවහොත් අහිංසක කුරුලු පැටවුන් නිකරුණේ මියැඳීමෙන්...බිත්තර නිකරුණේ විනාශ වී යාමෙන් කුරුලු සම්පත හීන වෙයි.

කුරුලු පැටවුන් ජායාරූප ගැනීම දැඩි වරඳකි.මන්ඳ, කැමරාව හරහා නිකුත් වන ඇසට නොපෙනෙන කිරණ ඔස්සේ කුරුලු පැටවුන්ට හානි සිඳුවෙයි. එසේම ෆ්ලෑෂර් (FLASHER) භාවිතයේ දී ඔවුනට දැඩි රෂ්මියක් නිකුත් වී උන් එම තාපයෙන් පිච්චී යයි. එමනිසා කුරුලු පැටවුන් සහ බිත්තර ජායාරූප ගැනීමට යොමු නොවිය යුතුයි. නමුත්, පැටවුන් කූඩුවෙන් පිටත පියාඹන සමයෙ දී ෆ්ලෑෂර් භාවිතා නොකර හසුකර ගැනීමෙහි වරදක් නොමැති බව ප්‍රවීණයන්ගේ අදහසයි. මිනිසුන් වන අපි අපේ පැටවුන්ට හානියක් වනු දැකීමට අකමැති සේම...කිරිල්ලිය සහ කුරුල්ලා ද සිය නෙත් අභියස ඔවුන්ගේ පැටවුන් වැළලෙණු දැකීමට අකමැති බව ඔබත් මමත් නිසැකවම දන්නා කාරණාවකි.

කුරුලු කූඩුවක සීමාව පිළිබඳව ද කතාකළ යුතුම ය. මෙම සීමාව කියන්නේ ඕනෑම පසෙක සිට බලන කල, කූඩුවේ සිට මීටර් 30 ත් මීටර් 100ත් අතර විහිඳෙන කොටසයි. මෙම කුරුලු ම්ව් පියන් නිතරම ගැවසෙන්නේ මෙම සීමාව තුළයි. ඉතින් අපි එම සීමාවට ඇතුළු වන විට විමසිල්ලෙන් සිටින වැඩිහිටි කුරුලු ජෝඩුවට එය පවා දැනෙයි. අපි කරන කියන සෑම දෙයක් පිළිඳව ම ඔවුන් සිටින්නෙ අවදානයෙනි. ඉතින් අපි මේ සීමාව තුළදී කරන ක්‍රියාකාරකම් ඔවුන්ගේ අවදානයට ලක් වෙනවා. අපි අතින් වරඳක් සිඳු වුවහොත් එය ඔවුන්ගේ ජීවිත වලට සෘජුව හෝ වක්‍රව බලපානු ඇත.

ඉතින් මෙම ලිපිය කියවන ඔබ කුරුලු ලෝකය ජායාරූපකරණය පිළිබඳව යම් අවබෝධයක් ලබා ගත්තා යැයි මම සිතමි. මම ලිවූ මම දැනුවත් කාරණා වලට අමතරව තවත් දැන ගැනීමට විද්වතුන් දන්නා බොහෝ කරුණු කාරණා නීති රීති පවතියි. මේ පිළිබඳව ත්ව දුරටත් සොයා බලා වනජීවී ජායාරූපකරණයෙහි යෙදෙන ඔබ කුරුල්ලන්ට සේම අනෙකුත් කිසිඳු සත්වයෙකුට ඔබේ ක්‍රියා කලාපය තුළින් කිසිඳු හානියක් සිඳු නොවන ආකාරයට කටයුතු කිරීමට වග බලා ගන්නා ලෙස මම ඔබෙන් කාරුණික ඉල්ලීමක් කරන්නට කැමැත්තෙමි.

#ජායාරූපකණය_නිසා_සත්ව_ලෝකය_වැනසෙන්නට_ඉඩ_තැබිය_නොහැක....

සටහන : සඳලී ගීත්මා 

(FB : Sandalee Geethma)

@සද සෙවණැළි

02.06.2020

දිඹුලාගල රජ මහා විහාරය...

උතුරු මැද පළාතෙහි පොළොන්නරුව දිස්ත්‍රික්කයේ පොළොන්නරුව පැරණි නගරයට යාබදව පිහිටා ඇති දිඹුලාගල රජ මහා විහාරය අපූරු ඉපැරණි ඉතිහාසයකට උරුමකම් කියන සුන්දර ස්ථානයකි. ඉතිහාසය දෙස හැරී බලන කල අනුරාධපුර සහ පොළොන්නරුව යුග වලදී බොහෝ සෙයින් කතා බහට ලක්වන සහ එකල බැබලුනු පුදබිමක් වූ දිඹුලාගල රජමහා විහාරය අද වන විටත් හෙළදිව ප්‍රකට සිද්ධස්ථානයකි. පොළොන්නරුව පුරාණ නගරයට කි. මී. 16ක් ගිනිකොණ දෙසින් පිහිටා ඇති මෙම ස්ථානය වන අරණකින් මැදිව ඇති අතර එය කඳු වළල්ලකින්ද සමන්විත වේ. පොළොන්නරුව නගරයේ සිට කි. මී. 23ක් දුරින් පිහිටා ඇති මෙම පුද බිම මනම්පිටියෙන් හැරී මහියංගනය දක්වා දිවෙන මාර්ගයෙහි දළුකාන ගම්මානය යරහා යාමේදී හමුවේ.

දිඹුලාගල කඳු වළල්ලෙහි ලෙන් 113ක් පිහිටා ඇති අතර ඒවායෙහි කටාරමට ඉහළින් දක්නට ලැබෙන අක්ෂර පූර්ව බ්‍රහ්මීය අක්ෂර බව හෙලිදරව් වී තිබේ. දිඹුලාගල කන්ඳ උසින් මිටර් 534ක් වන අතර අතීතයේ දී මෙම කඳු පන්තිය "උඳුම්බර ගිරි" සහ "දුම්මරක්ඛ පබ්බත" යන නම් වලින් ද හඳුන්වා ඇති වග සඳහන් වේ. තවත බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් "ගනර්ස් කොයින්"  නමින් මෙම කන්ඳට නම් පට බැඳ ඇත.

මෙම දිඹුලාගල කඳු වැටිය අවට වන අරණෙහි විජයාගමනයට පෙර යක්ෂ හා නාග ගෝත්‍රිකයන් විසූ බව ජනප්‍රවාදයේ පැවසේ. කුවේණිය ද යම් කලෙක මෙහි දිවි ගෙවූ වග ජනප්‍රවාදයේ පවතින්නකි.

පණ්ඩුකාභය කතා වස්තුවෙහි ද දිඹුලාගල අඩවිය පිළිබඳව ලියවී ඇති අතර පණ්ඩුකාභය කුමරු සිය මාමාවරුන්ට එරෙහිව සටන මෙහෙයවීම සඳහා මෙමෙ ස්ථානය ප්‍රයෝජනයට ගෙන ඇති බව පැවසේ. පණ්ඩුකාභය රජ තෙමේ චිත්‍ර සහ කාලවේල යක්ෂ සේනාධිපතීන් උදෙසා දිඹුලාගල අඩවියෙහි විහාරයට නැගෙනහිර දෙසින් දේවාලයක් තැනවූ බව කියැවේ. අනුරාධපුර යුගයෙහි රාජ්‍ය කළ පණ්ඩුකාභය රජුගේ පුත් වූ මුටසිව කුමාරයා පාලි කුමරිය මව කොටගෙන දිඹුලාගල ගල් ලෙනෙහිදී උපත ලද බව සඳහන් වේ. මෙම විහාරය දේවානම් පියතිස්ස රජ සමයෙහි ඉඳි වූ ලංකාවේ ප්‍රථම විහාරස්ථාන අතරින් එකක් වේ.

පොළොන්නරුව යුගයේ දී වැඩ විසූ පූතිගත්තතිස්ස මහ රහතන් වහන්සේ සහ මලියදේව  මහ රහතන් වහන්සේ දිඹුලාගල විහාරස්ථානයේ වැඩ විසූ බව පොත පතෙහි සඳහන් වේ. තවද විද්‍යා චක්‍රවර්තී සහ ගුරුළුගෝමී යන පඬිවරුන් ද දිඹුලාගලින් බිහි වූ දක්ෂ විද්‍යා කීර්තීන් වේ. පොළොන්නරුව යුගයේ ක්‍රි. ව. 1153 දී මහා පරාක්‍රමබාහු රජු රජ වන අවඅවස්ථාවේ දී ලක්දිව බුද්ධ ශාසනය පිරිහී සංඝ භේදයක් පැවති අවධියක් වූ අතර එකල ප්‍රමුඛව ක්‍රියා කර ඇත්තේ මෙම දිඹුලාගල විහාරස්ථානයේ විහාරාධිපතිව වැඩ විසූ මහා කාශ්‍යප නාහිමිපාණෝ "පොළොන්නරු කතිකාවත" ලෙස හැඳින්වෙන ශාසන සංශෝධනය ඇති කිරීම සඳහා පුරෝගාමීව කටයුතු කරමින් ලක්දිව විනය සංඝායනාවක් පවත්වා බුද්ධ ශාසනය රැක ගැනීමට පෙරටුගාමීව ක්‍රියා කර ඇත. මහා කාශ්‍යප හිමි පාණන් එවකට ලක්දිව විසූ සංස්කෘත ව්‍යාකරණ සම්බන්ධව ශ්‍රේෂ්ඨතම පඬිවරයා වීහ. මහා පරාක්‍රමබාහු රජු විසින් ලක්දිව පාලනය කරනු ලැබූ මෙසමයෙහි දිඹුලාගල මෙරට ප්‍රධාන ආගමික මධ්‍යස්ථානය වූ බව ද සඳහන් වේ. තවද එකල මෙම ආගමික සිද්ධස්ථානය ලොව පතල විද්‍යා පීඨයක් ලෙසද ප්‍රචලිත වීය.

අනුරාධපුර සහ පොළොන්නරු යුග වලදී අතිශයින්ම ප්‍රකට වූ මෙම සිද්ධස්ථානය කලිංග මාඝ ආක්‍රමණයෙන් පසුව පිරිහීමට ලක්විය. පසුව වැදි ජනතාව වාසය කළ දඩබිමක්ව පැවති දිඹුලාගල ලෙන් වෙත 1954 වසරේදී මාතර කිතලගම සීලාලංකාර හිමියන් වැඩම කර පෙරටුගාමීව දිඹුලාගල විහාරස්ථානය සංවර්ධනය කර ඇත. උන්වහන්සේ 1995 වසරේදී කුරිරු ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාරයකින් අපවත් වී වදාළේය.

 

 

 

අහස් මාළිගය...

දිඹුලාගල  කඳු වළල්ලෙහි උසම ස්ථනය අහස් මාළිගය ලෙස හඳුන්වයි. මෙහි ඉඳිකර ඇති දාගැබ පහළ සිට බලන විට රමණීයව දිස්වෙයි.

මාරා වීදිය...

කන්ඳෙහි එක් කොටසක පැරණි බිත්ති කොටස් සහිත ගුහා පිහිටා ඇති ප්‍රදේශය මාරා වීදිය ලෙස හඳුන්වනු ලබයි.

ඖෂධ පොකුණ සහ පස්බුදු ලෙන...

මාරා වීදියෙහි පස්බුදු ලෙන දැකගත හැකි අතර ගල් ලෙන් වලට යාබදව පොකුණු දෙකක් දක්නට ලැබෙයි. ඉන් එක් පොකුණක් මුලින්ම බවුන් වැඩූ භික්ෂූන් වහන්සේ භාවිතා කළා යැයි කියැවෙන "ඖෂධ පොකුණ" නමින් හැඳින්වෙන පොකුණ වේ.

පල්ලිගොඩ ගල්ගේ...

විහාරයේ සිට කි. මී. 4ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇති සිතුවම් කළ ල්ෙෙෙෙෙෙනක්ම්මමේ නමින් හඳුන්වයි. 1987 වසරේදී එච්. සී. පී බෙල් මහතා විසින් මෙම සිතුවම් හඳුනාගත් බව වාර්තා වේ.

නාමල් පොකුණ...

අනුරාධපුර යුගයට අයත් පබ්බත විහාරයක් "නාමල් පොකුණ" ලෙස හඳුන්වන අතර විහාරයට නුදුරින් ගල් පර්වත අතරින් මෙම නටබුන් ස්ථානය පිහිටා ඇත.

කොස්ගහ උල්පත...

මෙය විහාරයට කි. මී. 4ක් දුරින් පිහිටා ඇති වන ලෙන් දෙකකින් සහ ගඩොලින් තැනවූ සැතපෙන බුද්ධ ප්‍රතිමාවකින්ද සමන්විත වූ නටබුන් ස්ථානයකි.

සෙල්ලිපි...

ක්‍රි. පූ. 3 වන සියවසට අයත් සෙල්ලිපි 4ක් දිඹුලාගල විහාරස්ථානය අවටින් හමුවන අතර ලක්දිව බුදු දහම ව්‍යාප්ත වූ කාලයේ පටන්ම දිඹුලාගල අඩවියෙහි භික්ෂූන් වහන්සේලා වාසය කර ඇති බව ඉපැරැණි සෙල්ලිපි වලින් විද්‍යාමාන වේ.

සටහන : සඳලී ගීත්මා

📷          : Sandalee Geethma

@සද සෙවණැළි

මාතර පරවි දූපත...

මාතර පරවි දූපත....
__MATARA PIGON ISLAND__
පරවි දූපත හෙවත් රන්දූපත දකුණු පළාතෙහි මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ වෙරළ තීරයට යාබදව මුහුද මැද පිහිටා ඇති දූපතක් වන අතර මාතර බස් නැවතුම්පොළට නුදුරින් මොනවට දිස් වෙයි. සංචාරකයන්ගේ නෙත් සිත් ඇද බැද ගත් සොඳුරු දර්ශනීය දූපතක් වන මෙය සොබාදහමෙහි අපූරු දායාදයකි.

අතීතයේ දී ගල් පරවියන් ලැඟුම් ගත් නිසාවෙන් පරවි දූපත ලෙස නම් පට බැඳී ඇති අතර වර්තමානයේ දී මෙම ස්ථානය සියම් නිකායෙහි රෝහණ පාර්ශවයෙහි උපෝසථාගරය ලෙස සංවර්ධනය වී ඇත.
යකඩ පාලමක් මතින් දූපතට යාමට ඉඩ හැසිරී ඇති අතර වෙරළෙහි සිට බලන කල දූපත ඉතාමත් අලංකාරවත් ලෙස දිස්වෙයි.
මෙම ස්ථානයට ආසන්නවම නිල්වලා නදිය, මාතර බෝධිය, ශාන්ත මේරි පල්ලිය ආදී ස්ථානද දැක බලා ගත හැකි වෙයි.

දැකුම් කළු දර්ශනීය ස්ථානයක් වන මාතර වෙරළ උද්‍යානය විඩාබර මිනිස් සිත නිවන්නා සේම...එහි සිට බලන කල නෙත ගැටෙන පරවි දූපතෙහි දර්ශනය ජායාරූපකරුවන්ගේ ඇස් බැඳ ගන්නා අපූරු ස්ථානයකි. මෙය වන්දනාකරුවන්ට වැඳපුදා ගැනීමට සේම සංචාරකයන්ට දැක බලා ගැනීමටද එතරම්ම සුන්දර දූපතකි.

සටහන : සඳලී ගීත්මා
📷  Sandalee Geethma
@   සද සෙවණැළි

ශ්‍රී පාදස්ථානය.....

_ශ්‍රී පාද වන්දනාව_
සමනල කඳු තරණය......

සබරගමුව පළාතෙහි රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කයට නුදුරින් මධ්‍යම කදුකර ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇති සමනල කදු මුදුනෙහි පිහිටා ඇති අප මහා ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ වම් පාදයෙහි සිරිපා සලකුණ පිහිටුවා ඇති ස්ථානය හා සබැදි බෞද්ධ සිද්ධස්ථානය ශ්‍රී පාදස්ථානය ලෙස හඳුන්වනු ලබයි.

මීටර් 2243 ක් (අඩි 7359 ක්) උස් වූ මෙම කඳු පන්තිය දෙස් විදෙස් සංචාරකයන්ගේ සිත් ඇද බැද ගත් ආකර්ෂණීය ස්ථානයකි. සියලු ආගමිකයන්ගේ වන්දනාවට පුද පූජාවන්ට පාත්‍ර වන ශ්‍රී පාදස්ථානය රත්නපුර නගරයේ සිට 40km ක් දුරිනුත් හැටන් නගරයේ සිට 32km ක් දුරිනුත් පිහිටා ඇත.

දීපවංසයෙහි මෙම ස්ථානය 'සමන්තකූට' යන නමින් හදුන්වනු ලබන අතර මහාවංසයෙහි බුදුන් එහි වැඩම කළ කථාවස්තුව සදහන් වෙයි. බු.ව. 01 වන සියවසෙහි දී වළගම්භා රජු ඉන්දියානු ආක්‍රමණයෙන් බේරී සිටීමට ශී පාද කන්දෙහි සැඟව සිටි බව රාජාවලියෙහි සහ මහාවංසයෙහි මොනවට සඳහන් වෙයි. වර්ෂ 1817 දී ජෝන් ඩේවි නැමැත්තා සිය සංචාරයකදී සමනල කන්ඳ තරණය කර ශ්‍රී පාදය දුටු බවට පොත පතෙහි හෙළිදරව් වෙයි.

බොහෝ වනජීවී සම්පත් වලින් හෙබි මනස්කාන්ත පරිසර පද්ධතියකට උරුමකම් කියන ශ්‍රී පාද අඩවිය සංචාරකයන්ට සුන්දර දසුන් මවන කාගෙත් මන පිනවන සුන්දර ස්ථානයකි.....

සටහන : සදලී ගීත්මා